Blagaj kod Mostara
Blagaj je naseljeno mjesto u Gradu Mostaru, Bosna i Hercegovina.
Geografija:
Ako imate informacija o reljefu, šumama, rijekama, klimi, imenima podrucija, cesmi, potoka, livada, brda i drugim geografskim elementima sela, pošaljite nam ispod u komentaru.
Historija:
U doba antike na području Blagaja je postojala ilirska utvrda i rimski kastrum (castrum)’. U vrijeme bizantskog cara Justinijana izgrađeno je nekoliko utvrđenih naselja na širem poručju. Blagaj se spominje u Konstantin Porfirogenetovom djelu De administrando imperio (O upravljanju imperijom) kao “Bona” i tada je dio Zahumlja. Za vrijeme Stefana Nemanje Zahumlje je bilo pod dominacijom Raške države, i krajem 12. vijeka župan Jurko je podigao crkvu svetog Kuzme i Damjana. Do 1326. šire područje je pod raškom, a od tada je u sastavu Bosanske banovine Stjepana II Kotromanića.
Pored Blagaja je prolazio put iz Dubrovnika i Drijeva, pa se račvao prema unutrašnjosti Bosne i prema drinskim rezidencijama roda Kosače. Blagaj se nalazio u okviru župe Bišće i činio je centar Humske zemlje. U Bišću (Podgradina) i Blagaju su rezidencijalna mjesta bosanskih vladara koja oni povremeno posjećuju. U 15. vijeku u istoj funkciji su u rukama vojvode Sandalja Hranića i njegovog sinovca hercega od svetog Save Stjepana Vukčića iz roda Kosače sve do dolaska Osmanlija 1466. U historijskim izvorima Blagaj je prvi put spomenut početkom marta 1423. Radi se prepisci između dubrovačkih poslanika i njihove vlade u Dubrovniku a u vezi misije koju Nikola Gučetić i Blaž Đorđić obavljaju kod vojvode Sandalja Hranića Kosače. Prvoga novembra 1423. u Sandaljevoj rezidenciji u Blagaju sačinjena je povelja o njegovom prepuštanju Kotora Mlečanima. Jula 1464. u Blagaju je kao mjesni knez bio izvjesni Grgur. Ispod tvrđave formira se naselje Podblagaj. Ono se spominje jula 1447. kao mjesto pljačke. To je današnje naselje Blagaj koje je u osmansko doba dobilo svoju orijentalnu fizionomiju.
U podnožju tvrđave jača naselje sa jakom privrednom djelatnošću, stambenom i obrazovnom infrastrukturom orijentalnog tipa (džamija, dva kamena mosta na Buni i tekija). Sultan Sulejmanova džamija je izgrađena 1519/20. godine. U blizini Blagaja je izvor rijeke Bune, koji predstavlja najveći kraški izvor u Evropi. Pored izvora Bune nalazi se sufijska tekija. Za vrijeme Osmanlija Blagaj je bio sjedište Blagajskog vilajeta, potom kadiluka i podijeljen je na nekoliko mahala, među kojih su Carska, Hasanagina, Bunska i Galičići. Naselje je imalo sedam džamija, dva hana, četiri musafirhane, medresu, dva mekteba, tekiju, četiri kamena mosta na rijeci Buni, jedan na Bunici i dva na ponornici Posrt, kiraethanu i sedam mlinica s dvadeset osam mlinova.
Podgrađe Blagaja (Podblagaj – Subtus Blagai) je kao mjesto pljačke spomenuto u tužbi septembra 1473. Januara 1501. godine Stanislava, kćerka Radonje Vukićievića iz Blagaja (Stanissauam filiam Radogne Vuchichieuich de Blagai partium Bosne), uz prisustvo rođaka Ivka i Jurja Brankovića, ugovorila je petogodišnju službu kod Bernardina iz Verone, stanovnika Dubrovnika.
Do 1835. godine stanovništvo islamske vjeroispovjesti predstavlja većinu, a već za vrijeme austrougarskog razdoblja kršćana (katolika i pravoslavaca) je dvostruko više. U to doba izgrađena je katolička crkva (1908) i srpska pravoslavna crkva (1893). Poslije su dograđeni zvonici, 1933. godine do katoličke i 1934. pored pravoslavne crkve. U blizini Blagaja je izvor Bune, najveći kraški izvor u Evropi. U okolini Blagaja postoji ribogojilište i restoran, te ostaci tvrđave Stari grad iz 15. vijeka.
Ako imate informacija o historiji sela, pošaljite nam ispod u komentaru.
Stanovništvo:
| Sastav stanovništva – naselje Blagaj | ||||
|---|---|---|---|---|
| 2013. | 1991. | 1981. | 1971. | |
| Osoba | 2 531 (100,0%) | 1 804 (100,0%) | 1 523 (100,0%) | 1 233 (100,0%) |
| Bošnjaci | 2 492 (98,46%) | 1 661 (92,07%)1 | 1 364 (89,56%)1 | 1 100 (89,21%)1 |
| Nisu se izjasnili | 12 (0,474%) | – | – | – |
| Hrvati | 7 (0,277%) | 59 (3,271%) | 59 (3,874%) | 74 (6,002%) |
| Albanci | 5 (0,198%) | – | – | – |
| Srbi | 4 (0,158%) | 34 (1,885%) | 25 (1,641%) | 44 (3,569%) |
| Muslimani | 4 (0,158%) | – | – | – |
| Bosanci i Hercegovci | 4 (0,158%) | – | – | – |
| Ostali | 3 (0,119%) | 18 (0,998%) | 13 (0,854%) | 5 (0,406%) |
| Jugoslaveni | – | 32 (1,774%) | 62 (4,071%) | 8 (0,649%) |
| Makedonci | – | – | – | 1 (0,081%) |
| Slovenci | – | – | – | 1 (0,081%) |
Ako imate informacija o broju stanovnika i prezimenima, pošaljite nam ispod u komentaru.
Kultura i prevreda
Ako imate informacija o broju privredi naselja ili kulturnim dobrima, pošaljite nam ispod u komentaru.
Putem pretrage možete provjeriti ko se sve testirao iz ovog naselja: BAZA
Izvori: Wikipedia, Poreklo, Bošnjacki DNK projekat